Toplumun içme-kullanma (yemek yapma, diş fırçalama, temizlik ve benzeri) gereksinimleri için kullandığı şehir şebekeleri, kuyu, çeşme ve gene aynı amaçlarla kullanmak üzere teknik metotlarla tasfiye edilmiş dere, nehir ve göl suları içilebilir su olarak tanımlanır. İçme ve çeşitli maksatlarla kullanılan ve insan sağlığı ile çok yakından ilişkisi olan ve kısaca içme- kullanma suyu adı verilen sular “Alimentasyon Suyu” olarak adlandırılır.
Tarihte yaşanmış ve “günümüzde de yaşanmaya devam eden” su kaynaklı salgınlar ve bu salgınlara bağlı olan hastalık ve ölümlerin önüne geçebilmek ve insanlara “sağlıklı-temiz” su ulaştırabilmek için sular arıtma işlemlerinden geçirilmektedir. Su, arıtma tesislerinde çeşitli işlemlerden geçirilerek, sağlık şartlarına uygun hale getirildikten sonra dağıtım sistemlerine verilmektedir.
“Sağlıklı su; renksiz, kokusuz, berrak ve sağlığa zarar verebilecek mikrobiyolojik ve kimyasal kirleticilerden arındırılmış aynı zamanda sağlık için gerekli mineralleri uygun ve yeterli miktarda içeren sudur.”
Tüketiciye ulaştırmak amacıyla dağıtım sistemlerine verilen suyun belirli standart ve şartlara uygunluğu neredeyse tamdır; ne var ki suyun su dağıtım sistemlerindeki yolculuğu esnasında, çeşitli sebeplerden dolayı suyun istenen kalitesi bozulmaktadır. Su kalitesinin düşmesindeki en büyük etken, sudaki mikroorganizma sayısının artmasıdır. Ayrıca suyun kalitesinde etkili olan diğer bir etken ise suyun kimyasal içeriğidir. Suyun arıtımı sırasında, mikroorganizmalar ile mücadele için kullanılan dezenfektanlar dâhil olmak üzere, suya dışarıdan istem dışı karışan çeşitli kimyasallar suyun kimyasal kalitesini düşürmektedir. Bütün bunlara ek olarak suyun kalitesinde diğer bir belirleyici parametreyse suyun fiziksel özellikleridir.
*Laboratuvarımızda İçme ve Kullanım Suları Analizleri Yapılmaktadır.
Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelikte (Resmi Gazete Tarihi: 17.02.2005 Resmi Gazete Sayısı: 25730)” İçme ve kullanma sularının uyması gereken koşullar (Ek-1 a, b) belirtilmiş ve gösterge parametreleri Ek-1 c’de bildirilmiştir.
Ek -1 Parametreler ve Parametrik Değerler
a) Mikrobiyolojik parametreler
İçme-Kullanma Suları için:
| Parametre | Parametrik değer sayı/100 ml |
| Escherichia coli ( E. coli ) | 0/100 ml |
| Enterokok | 0/100 ml |
| Koliform bakteri | 0/100 ml |
İçme Suları için (İmlahanede):
| Parametre | Parametrik değer sayı/ ml |
| Escherichia coli ( E. coli ) | 0/250 ml |
| Enterokok | 0/250 ml |
| Koliform bakteri | 0/250 ml |
| P. aeruginosa | 0/250 ml |
| Fekal koliform bakteri | 0/250ml |
| Salmonella | 0/100ml |
| Clostridium perfiringens | 0/50ml |
| Patojen Staphylococlar | 0/100ml |
| 22 °C’de koloni sayısı 37 °C’de koloni sayısı |
100/ml 20/ml |
| Parazitler | 0/100ml |
| Diğer mikroskobik canlılar | 0/100ml |
Kaynak Suları için:
| Parametre | Parametrik değer sayı/ ml |
| Escherichia coli ( E. coli ) | 0/250 ml |
| Enterokok | 0/250 ml |
| Koliform bakteri | 0/250 ml |
| P. aeruginosa | 0/250 ml |
| Fekal koliform bakteri | 0/250ml |
| Patojen Mikroorganizmalar | 0/100ml |
| Anaerob sporlu sülfat redükte eden bakteriler | 0/50ml |
| Patojen Staphylococlar | 0/100ml |
| Kaynaktan alınan numunede maksimum :
22 °C’de 72 saatte agar-agar veya agar-jelatin karışımında koloni sayısı 37 °C’de 24 saatte agar-agar karışımında koloni sayısı |
20/ml 5/ml |
| Ambalajlanmış sularda ambalajlandıktan sonra maksimum: (Numune, Ambalajlanmayı takiben 12 saat içerisinde alınmak ve bu süre içerisinde 4oC ±1 oC ’de saklanmış olmak kaydıyla) : 22 °C’de 72 saatte agar-agar veya agar-jelatin karışımında koloni sayısı37 °C’de 24 saatte agar-agar karışımında koloni sayısı |
100/ml 20/ml |
| Parazitler | 0/100ml |
| Diğer Mikroskobik Canlılar |
b) Kimyasal Parametreler
| Parametre | Parametrik değer | Birim | Notlar |
| Akrilamid | 0.1 | μg/L | Not-1 |
| Antimon | 5.0 | μg/L | |
| Arsenik | 10 | μg/L | |
| Benzen | 1.0 | μg/L | |
| Benzo (a) piren | 0,010 | μg/L | |
| Bor | 1 | mg/L | |
| Bromat | 10 (içme-kullanma suları için 31 Aralık 2007 yılına kadar 25 μg/L olarak uygulanır) |
μg/L | Not 2 |
| Kadmiyum | 5,0 | μg/L | |
| Krom | 50 | μg/L | |
| Bakır | 2 | mg/L | Not 3 |
| Siyanür | 50 | μg/L | |
| 1,2-dikloretan | 3,0 | μg/L | |
| Epikloridin | 0,10 | μg/L | Not 1 |
| Florür | 1,5 | mg/L | |
| Kurşun | 10 (içme-kullanma suları için 31 Aralık 2012 tarihine kadar 25 μg/L olarak uygulanır) |
μg/L | Not 3 ve 4 |
| Cıva | 1,0 | μg/L | |
| Nikel | 20 | μg/L | Not 3 |
| Nitrat | 50 | mg/L | Not 5 |
| Nitrit | 0,50 | mg/L | Not 5 |
| Pestisitler | 0,10 | μg/L | Not 6 ve 7 |
| Toplam pestisitler | 0,50 | μg/L | Not 6 ve 8 |
| Polisiklik aromatik hidrokarbonlar | 0,10 | μg/L | Belli bileşiklerin konsantrasyon toplamı; Not 9 |
| Selenyum | 10 | μg/L | |
| Tetrakloreten ve trikloreten | 10 | μg/L | Belli parametrelerin konsantrasyon toplamı |
| Trihalometanlar-toplam | 100 (içme-kullanma suları için 31 Aralık 2012 tarihine kadar 150 μg/L olarak uygulanır) |
μg/L | Belli bileşiklerin konsantrasyon toplamı; Not 10 |
| Vinil Klorür | 0,50 | μg/L | Not 1 |
c) Gösterge parametreleri
| Parametre | Parametrik Değer | Birim | Notlar |
| Alüminyum | 200 | μg/L | |
| Amonyum | 0,50 | mg/L | |
| Klorür | 250 | mg/L | Not 1 |
| C. perfringens (sporlular dahil) | 0 | sayı/100 ml | Not 2 |
| Renk | Tüketicilerce kabul edilebilir ve herhangi bir anormal değişim yok | ||
| İletkenlik | 2500 | 20 °C’de μS / cm | Not 1 |
| PH | ³6,5 ve £ 9,5 | pH birimleri | Notlar 1 ve 3 |
| Demir | 200 | μg/L | |
| Mangan | 50 | μg/L | |
| Koku | Tüketicilerce kabul edilebilir ve herhangi bir anormal değişim yok | ||
| Oksitlenebilirlik | 5,0 | mg/L O2 | Not 4 |
| Sülfat | 250 | mg/L | Not 1 |
| Sodyum | 200 | mg/L | |
| Tat | Tüketicilerce kabul edilebilir ve herhangi bir anormal değişim yok | ||
| 22 °C’de koloni sayımı | Anormal değişim yok | ||
| Koliform bakteri | 0 | Sayı/100 ml | Not 5 |
| Toplam Organik Karbon (TOC) | Anormal değişim yok | Not 6 | |
| Bulanıklık | Tüketicilerce kabul edilebilir ve herhangi bir anormal değişim yok | Not 7 |
Ayrıca Türk Standartları Enstitüsü içme-kullanma sularında sağlanılması gereken standartları TS-266 kodlu yayınında tebliğ etmiştir. Buna göre;
|
TS – 266 STANDARTLARI |
||||
| Fizikokimyasal Özellikler | ||||
| PARAMETRE |
BİRİM |
İÇME VE KULLANMA SULARI |
KAYNAK SULARI |
|
| Bulanıklık |
Birim |
5 |
5 |
|
| Renk |
Pt – Co |
1 – 20 |
1 |
|
| Toplam Demir |
mg/lt |
0,05 – 0,2 |
0,05 |
|
| Amonyum |
mg/lt |
0,05 – 0,5 |
0,05 |
|
| Nitrit |
mg/lt |
0,1 – 0,5 |
0,1 |
|
| Klorür |
mg/lt |
30 – 250 |
30 |
|
| Ph |
– |
6,5 – 9,5 |
6,5 – 9,5 |
|
| İletkenlik |
ms/cm |
650 – 2500 |
650 |
|
| Suda Fazla Miktarda Bulunması İstenmeyen Maddeler | ||||
| PARAMETRE |
BİRİM |
İÇME VE KULLANMA SULARI |
KAYNAK |
|
| Nitrat |
mg / lt |
25 – 50 |
25 |
|
| Sülfat |
mg / lt |
25 – 250 |
25 |
|
| Sodyum |
mg / lt |
100 – 200 |
100 |
|
| Alüminyum |
mg / lt |
0 – 0,2 |
0,2 |
|
| Bor |
mg / lt |
0 – 0,001 |
0,001 |
|
| Mangan |
mg / lt |
0,02 – 0,05 |
0,02 |
|
| Bakır |
mg / lt |
0,1 – 2 |
0,1 |
|
| Florür |
mg / lt |
1 – 1,5 |
1 |
|
| Arsenik |
mg / lt |
0 – 0,01 |
0,01 |
|
| Kadmiyum |
mg / lt |
0 – 0,005 |
0,005 |
|
| Siyanür |
mg / lt |
0 – 0,05 |
0,05 |
|
| Krom |
mg / lt |
0 – 0,05 |
0,05 |
|
| Civa |
mg / lt |
0 – 0,001 |
0,001 |
|
| Nikel |
mg / lt |
0 – 0,02 |
0,02 |
|
| Kurşun |
mg / lt |
0 – 0,01 |
0,01 |
|
| Mikrobiyolojik Analizler | ||||
|
PARAMETRELER |
İÇME VE |
KAYNAK |
||
| Eschericha coli (E.coli) |
0/100 mL |
0/250 mL |
||
| Enterococci, |
0/100 mL |
0/250 mL |
||
| Pseudomonas aeruginosa |
– |
0/250 mL |
||
| Koloni Sayısı, 22°C’ta |
– |
100/mL |
||